रिटेल इंडस्ट्री ही आज देशाच्या अर्थव्यवस्थेचा महत्त्वाचा घटक बनलीय. अधिकाधिक किफायतशीर दरांमध्ये वस्तू मिळत असल्याने आपोआपच मॉल्स, मोठमोठाल्या स्टोअर्सकडे ग्राहकांची पावलं वळताना दिसतायत. त्यामुळे रिटेल क्षेत्रात रोजगाराच्या संधीही मोठ्या प्रमाणावर उपलब्ध होत आहेत.
आजच्या काळात रिटेल इंडस्ट्रीचा खूप झपाट्याने विकास होतोय. एक 'हॅपनिंग' उद्योगक्षेत्र म्हणून या क्षेत्राकडे पाहिलं जातंय. रिटेल इंडस्ट्री ही आज प्रत्येक देशाच्या अर्थव्यवस्थेचा महत्त्वाचा घटक बनली आहे. या क्षेत्रातील स्पर्धात्मक वातावरणामुळे ग्राहकांना कमीतकमी किंमतीत दर्जेदार वस्तू मिळतात. अनेक मॉल्स, स्टोअर्सकडून खरेदी केलेल्या वस्तूंची घरपोच डिलिव्हरी मिळते. उत्तम सेवा, एक व्यावसायिक दृष्टिकोन असणारं हे क्षेत्र म्हणूनच आज ग्राहकांना, सर्वसामान्यांना आपलंसं वाटू लागलं आहे. मनाजोगती खरेदी आणि तुलनेने वाजवी किंमत यामुळे मॉल्स अर्थात या रिटेल इंडस्ट्रीचा भाव वधारला आहे.
कामाचं स्वरुप :
या क्षेत्रात विविध पदांवर काम करावं लागतं. एक्झिक्युटिव्ह किंवा ट्रेनी म्हणून करिअरची सुरुवात करताना स्टोअरच्या विविध विभागांत काम करावं लागतं. इथल्या प्रत्येक डिपार्टमेंटमध्ये काम करून विक्री, मार्केटिंग आणि व्यवस्थापकीय कौशल्य विकसित होत जातात. मात्र, इथे काम करताना खूप तास काम करण्याची तयारी ठेवायला हवी. रिटेल मॅनेजर म्हणून जबाबदारी सांभाळताना सलग अनेक तास काम करणं अपेक्षित असतं. कामाचा ताण सहन करायची तुमची तयारी हवी. याशिवाय, वीकेंडला प्रचंड संख्येने येणार्या ग्राहकांना सांभाळणं जमलं पाहिजे. खूप तास काम आणि कामाचा ताण हा वीकेंडला अधिक असतो. रिटेल स्टोअर्स सकाळी लवकर सुरू होतात आणि रात्री उशिरा बंद होतात. रविवारी आणि बँक हॉलिडे म्हणजे सुटीच्या दिवशीसुद्धा काम करण्याची तुमची तयारी असली पाहिजे. तसंच, दिवसभर उभं राहून काम करावं लागतं. यासाठीही तुमची तयारी असायला हवी.
पुढील कामांचा समावेश यात होतो :
कर्मचाऱ्यांवर आणि त्यांच्या कामावर देखरेख करणं.
दुकानात (डिपार्टमेंटल स्टोअर्स) आलेल्या ग्राहकांना चांगली सेवा देणे. तसेच, या ग्राहकांच्या तक्रारींचं तात्काळ निवारण करणं.
व्यापारी संकल्पना, योजना आकर्षकरित्या मांडणं.
स्टोअर्सचा स्टॉक तपासणं, त्यावर लक्ष ठेवणं. तसंच, ऑर्डर्स आणि पुरवठा आदी गोष्टींकडे लक्ष पुरवणं
दुकानातील मालाच्या विक्रीचा आणि आर्थिक उलाढालीचा रेकॉर्ड ठेवणं.
सुरक्षा प्रक्रियांची अंमलबजावणी आणि देखरेख करणं.
आपल्या आउटलेटमधील विक्रीचं लक्ष्य (टार्गेट) साध्य होतंय की नाही ते पाहणं. हे लक्ष्य साध्य होत नसल्यास योग्य त्या उपाययोजना करणं.
या क्षेत्रातला प्रवेश :
या क्षेत्रात प्रवेश करण्यासाठी तुमच्याकडे खूप उच्च शिक्षण असणं गरजेच आहे, असं अजिबात नाही. प्रोफेशनल स्तरावरील उच्च शिक्षण नसतानाही तुम्ही या क्षेत्राकडे वळू शकता. बारावी किंवा ग्रॅज्युएशननंतर डिप्लोमा/बॅचलर कोर्स करून तुम्ही रिटेल मॅनेजमेंट क्षेत्रात स्वत:चं करिअर घडवू शकता.
नोकरीच्या संधी :
कस्टमर सेल्स असोसिएट
डिपार्टमेंट मॅनेजर/पुलोअर मॅनेजर/
कॅटेगरी मॅनेजर
स्टोअर मॅनेजर
रिटेल ऑपरेशन मॅनेजर
रिटेल बायर्स अँड मर्कंडायझर्स
व्हिज्युअल मर्कंडायझर्स
मॅनेजर बॅक एंड ऑपरेशन्स
लॉजिस्टिक्स अँड वेअरहाउस मॅनेजर्स
रिटेल कम्युनिकेशन मॅनेजर
मॅनेजर प्रायव्हेट लेबल ब्रँड्स
रिटेल मार्केटिंग एक्झिक्युटिव्हज
या क्षेत्रात करिअरच्या प्रचंड संधी आहेत. डिपार्टमेंटल स्टोअर्स, डिझायनर्स बुटिक, पास्ट फूड चेन्स, म्युझिक स्टोअर्स, सुपर मार्केट्स, कंपनी स्टोअर्स, इलेक्ट्रॉनिक्स शो रुम्स, ऑटोमोबाइल डीलर्स यांसारख्या अनेक ठिकाणी रिटेल मॅनेजरची आवश्यकता असते. याशिवाय, मोठमोठ्या कंपन्यांच्या फ्रँचायझीमध्येही कामाच्या संधी मिळू शकतात.
हे कोर्स उपलब्ध असणाऱ्या काही संस्था :
एल.एन. वेलिंगकर इन्स्टिट्यूट ऑफ मॅनेजमेंट डेव्हलपमेंट अँड रिसर्च www.welingkar.org
सिम्बॉयसिस सेंटर पॉर डिस्टन्स लर्निंग www.scdl.net
एस.पी. जैन इन्स्टिट्यूट ऑप मॅनेजमेंट अँड रिसर्च f2www.bcids.org
इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ ज्वेलरी www.iij.net.in
आजच्या काळात रिटेल इंडस्ट्रीचा खूप झपाट्याने विकास होतोय. एक 'हॅपनिंग' उद्योगक्षेत्र म्हणून या क्षेत्राकडे पाहिलं जातंय. रिटेल इंडस्ट्री ही आज प्रत्येक देशाच्या अर्थव्यवस्थेचा महत्त्वाचा घटक बनली आहे. या क्षेत्रातील स्पर्धात्मक वातावरणामुळे ग्राहकांना कमीतकमी किंमतीत दर्जेदार वस्तू मिळतात. अनेक मॉल्स, स्टोअर्सकडून खरेदी केलेल्या वस्तूंची घरपोच डिलिव्हरी मिळते. उत्तम सेवा, एक व्यावसायिक दृष्टिकोन असणारं हे क्षेत्र म्हणूनच आज ग्राहकांना, सर्वसामान्यांना आपलंसं वाटू लागलं आहे. मनाजोगती खरेदी आणि तुलनेने वाजवी किंमत यामुळे मॉल्स अर्थात या रिटेल इंडस्ट्रीचा भाव वधारला आहे.
कामाचं स्वरुप :
या क्षेत्रात विविध पदांवर काम करावं लागतं. एक्झिक्युटिव्ह किंवा ट्रेनी म्हणून करिअरची सुरुवात करताना स्टोअरच्या विविध विभागांत काम करावं लागतं. इथल्या प्रत्येक डिपार्टमेंटमध्ये काम करून विक्री, मार्केटिंग आणि व्यवस्थापकीय कौशल्य विकसित होत जातात. मात्र, इथे काम करताना खूप तास काम करण्याची तयारी ठेवायला हवी. रिटेल मॅनेजर म्हणून जबाबदारी सांभाळताना सलग अनेक तास काम करणं अपेक्षित असतं. कामाचा ताण सहन करायची तुमची तयारी हवी. याशिवाय, वीकेंडला प्रचंड संख्येने येणार्या ग्राहकांना सांभाळणं जमलं पाहिजे. खूप तास काम आणि कामाचा ताण हा वीकेंडला अधिक असतो. रिटेल स्टोअर्स सकाळी लवकर सुरू होतात आणि रात्री उशिरा बंद होतात. रविवारी आणि बँक हॉलिडे म्हणजे सुटीच्या दिवशीसुद्धा काम करण्याची तुमची तयारी असली पाहिजे. तसंच, दिवसभर उभं राहून काम करावं लागतं. यासाठीही तुमची तयारी असायला हवी.
पुढील कामांचा समावेश यात होतो :
कर्मचाऱ्यांवर आणि त्यांच्या कामावर देखरेख करणं.
दुकानात (डिपार्टमेंटल स्टोअर्स) आलेल्या ग्राहकांना चांगली सेवा देणे. तसेच, या ग्राहकांच्या तक्रारींचं तात्काळ निवारण करणं.
व्यापारी संकल्पना, योजना आकर्षकरित्या मांडणं.
स्टोअर्सचा स्टॉक तपासणं, त्यावर लक्ष ठेवणं. तसंच, ऑर्डर्स आणि पुरवठा आदी गोष्टींकडे लक्ष पुरवणं
दुकानातील मालाच्या विक्रीचा आणि आर्थिक उलाढालीचा रेकॉर्ड ठेवणं.
सुरक्षा प्रक्रियांची अंमलबजावणी आणि देखरेख करणं.
आपल्या आउटलेटमधील विक्रीचं लक्ष्य (टार्गेट) साध्य होतंय की नाही ते पाहणं. हे लक्ष्य साध्य होत नसल्यास योग्य त्या उपाययोजना करणं.
या क्षेत्रातला प्रवेश :
या क्षेत्रात प्रवेश करण्यासाठी तुमच्याकडे खूप उच्च शिक्षण असणं गरजेच आहे, असं अजिबात नाही. प्रोफेशनल स्तरावरील उच्च शिक्षण नसतानाही तुम्ही या क्षेत्राकडे वळू शकता. बारावी किंवा ग्रॅज्युएशननंतर डिप्लोमा/बॅचलर कोर्स करून तुम्ही रिटेल मॅनेजमेंट क्षेत्रात स्वत:चं करिअर घडवू शकता.
नोकरीच्या संधी :
कस्टमर सेल्स असोसिएट
डिपार्टमेंट मॅनेजर/पुलोअर मॅनेजर/
कॅटेगरी मॅनेजर
स्टोअर मॅनेजर
रिटेल ऑपरेशन मॅनेजर
रिटेल बायर्स अँड मर्कंडायझर्स
व्हिज्युअल मर्कंडायझर्स
मॅनेजर बॅक एंड ऑपरेशन्स
लॉजिस्टिक्स अँड वेअरहाउस मॅनेजर्स
रिटेल कम्युनिकेशन मॅनेजर
मॅनेजर प्रायव्हेट लेबल ब्रँड्स
रिटेल मार्केटिंग एक्झिक्युटिव्हज
या क्षेत्रात करिअरच्या प्रचंड संधी आहेत. डिपार्टमेंटल स्टोअर्स, डिझायनर्स बुटिक, पास्ट फूड चेन्स, म्युझिक स्टोअर्स, सुपर मार्केट्स, कंपनी स्टोअर्स, इलेक्ट्रॉनिक्स शो रुम्स, ऑटोमोबाइल डीलर्स यांसारख्या अनेक ठिकाणी रिटेल मॅनेजरची आवश्यकता असते. याशिवाय, मोठमोठ्या कंपन्यांच्या फ्रँचायझीमध्येही कामाच्या संधी मिळू शकतात.
हे कोर्स उपलब्ध असणाऱ्या काही संस्था :
एल.एन. वेलिंगकर इन्स्टिट्यूट ऑफ मॅनेजमेंट डेव्हलपमेंट अँड रिसर्च www.welingkar.org
सिम्बॉयसिस सेंटर पॉर डिस्टन्स लर्निंग www.scdl.net
एस.पी. जैन इन्स्टिट्यूट ऑप मॅनेजमेंट अँड रिसर्च f2www.bcids.org
इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ ज्वेलरी www.iij.net.in
No comments:
Post a Comment